تولیدات صنایعدستی به لحاظ فرآیند تولید از ویژگی برجستهای برخوردارند که آنها را در میان سایر محصولات تولیدی کشور ممتاز کرده است. در دسترس بودن مواد اولیه فراوان، هزینه راهاندازی ارزان یک شغل خاص صنایعدستی، بازدهی سریع، کارگر ارزان، بازار فروش گسترده داخلی و خارجی، امکان صادرات چمدانی و ارزآوری فراوان در شرایط تحریم، تنوع بینظیر و کیفیت مناسب محصولات و از همه مهمتر ایرانی بودن آن، ویژگیهای ممتازی است که صنایعدستی را در میان همه صنایع کشور میتواند متمایز و برجسته کند.
اشتغالزایی سریع، پایدار و با نیاز به کمترین سرمایهگذاری یکی دیگر از شاخصههای ممتاز صنایعدستی است که اگر به آن توجه شود، بخش مهمی از مشکلات اقتصادی کشور را رفع و گرهگشای معیشت خانوادهها خواهد بود. در کنار همه این شاخصهها ویژگی برتر دیگر صنایعدستی این است که طرحهای مختلف در این حوزه بهترین فرصت برای تسهیل اشتغال زنان و به کمک آمدن این جمعیت ۵۰ درصدی جامعه است که سهم اشتغال آنها در کشورمان تنها ۱۳ درصد است.
وجود این ویژگیهای ممتاز ضرورت توجه به توسعه صنایعدستی را با اهمیتتر کردهاست. آنچه که در این حوزه مهم و راهگشا، بهنظر میرسد توجه به آموزش است که میتوان با بهره گیری از الگوی آموزش رسمی به بهترین نحو ممکن، دانش بومی و اندوخته منحصربهفرد نسلها و دانش فطری آنها را مدیریت علمی کرد و با کاربردی کردن آن برای صنایعدستی در اقتصاد کشور نقش اساسی تعریف کرد.
از طریق آموزش مناسب میتوان باعث خودباوری، کارآفرینی و کانالیزه کردن صنایع بومی در عرصه ملی شد و حتی در بازارهای بین المللی قد علم کرد.
آنچه که در روند توسعه صنایعدستی بعنوان مسایل و مشکلات بیشتر عرض اندام میکند مساله ایستایی و بیتحرکی این صنایع در کنج خانهها و محلات است که اکثرا هنوز در همان شکل اولیه و کلاسیک نسلهای گذشته باقی ماندهاند. در حالی که امروزه به یمن وجود انواع ابزار و دستگاههای ماشینی میتوان سرعت چشمگیری در تولیدات صنایعدستی دقیقا با همان فرمت و کیفیت دستی بودنشان بخشید و به تولید انبوه رساند، ولی هنوز در تابوی دستپردازی مطلق با راندمان بسیار پایین هستیم.
مسئله دیگر در حاشیه بودن این صنایع بعنوان یک شغل جانبی در کنار شغل اصلی افراد است که تنها در مواقع فراغت و سرگرمی آن را دنبال میکنند. توجه به مقوله بیمه هنرمندان صنایعدستی شاید در دسترسترین راهکار برای ثبات شغلی در این حوزه باشد. بدون تردید اگر این اطمینان شغلی در میان هنرمندان و صنعتگران ایجاد شود، صنایعدستی به عنوان شغل اول میتواند مورد توجه بسیاری از افراد جامعه قرار گیرد.
از آنجاییکه صنایعدستی هم بهصورت کارگاهی و هم بهصورت خانگی بر پایه مهارتهای بومی و سنتی امکانپذیر است در حقیقت بهنوعی صنعت خانگی در نمودهای مختلف است، وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی میتواند با تعیین کارگروه ویژهای برای شناخت اجزا (یا همان واحدهای مستقل تولید خانگی) که در میان محلات و مناطق مختلف شهری و روستایی پراکنده هستند ارتباط صنفی برقرار کند. این کارگروه با تشکیل جلسات ماهانه موجب همرسانی و تجمیع ایدههای برتر این خرده کارآفرینان شود. بدون شک تکرار این روند در آتیه موجب زایش ایدههای تکامل یافته و متعالیتر میشود.
حمایت از پردازندگان خودجوش صنایعدستی در قالب اعطای تسهیلات کافی و همچنین کمک به فروش و بازاریابی محصولات تولیدی آنها بدون شک روح تازهای در کالبد این صنایع خواهد دمید و در حقیقت صاحبان این صنایع با خاطری آسوده و جسورانهتر به کار صنعتی خود خواهند پرداخت.
در پایان باید گفت صنایعدستی در ایران از ظرفیتهای بسیار ممتازی برخوردار است که نیازمند نگاه ویژهتر مسئولان امر برای قرار گرفتن در فرآیند توسعه است. بدون تردید اگر وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در راستای حمایت از این ایرانیترین صنعت تولیدی کشور موانع پیشرو را برداشته و پشتیبانیهای لازم را بهعمل آورند، میتوان شاهد رشد و شکوفایی بخش مهمی از اقتصاد کشور و خانوادههای ایرانی بود.
انتهای پیام/